 |
|
Łacinizuj!
Całkam zrazumiełym i lagičnym źjaŭlajecca imknieńnie čałavieka
spraścić sabie žyćcio, i ludzi iduć na ŭsio novyja i novyja
achviary dziela ažyćciaŭleńnia hetaha samaha pracesu spraščeńnia
taho ci inšaha.
U svoj čas pragramisty darvalisia da łacinki i adrazu
zrazumieli, što farmalna łacinka ad kirylicy adroźnivajecca
chiba što tolki symbalami. Zrazumieli i adrazu stvaryli novuju
pragramu — pieršy łacinizatar. Skazać, jakaja mienavita
pragrama była pieršaj, ciažka, bo ŭ lubym vypadku znojdziecca
aŭtar, jaki zakryčyć: «A ja jašče ŭ šaścidziasiatyja na
perfakartach łacinizatary muciŭ». Mahčyma, tamu nia budziem
vyśviatlać, chto byŭ pieršym, a vierniemsia da
rečaisnaści.
Kanvertataraŭ z kirylicy ŭ łacinku zaraz raźviałosia stolki,
što vyłučyć adzin lepšy z proćmy astatnich, nie pasprabavaŭšy
karystacca kožnym, nadzvyčaj ciažka. Heta i źjaviłasia padstavaj
dla praviadzieńnia adnosnaha paraŭnańnia łacinizataraŭ,
dastupnych siońnia karystalniku. Takim čynam, u siońniašnim
drive-teście udzieł biaruć: Biełazar v3.6.2.2015,
CyrLat-HTML v1.1, Cyr/Lat Converter v1.10, Cyr2Lat, kirlat,
Moŭny Kanvertar v2.3 i Kir2Lac v2.0.2. Akramia hetaha
makrasy dla Microsoft Word cyrlat i word2000, a taksama try
online-łacinizatary.
Dva słovy pra abstalavańnie i praces testavańnia
Testavańnie pravodziłasia na angielskaj WinXP Pro z
vykarystańniem kodavaj tablicy windows-1251 dla nieunicodeavych
pragramaŭ. Kanvertavałasia apovieść V.Bykava
«Vaŭčynaja jama» (130Kb).
Rejtyng vyličaŭsia jak siaredniaje arytmetyčnaje adznakaŭ,
atrymanych łacinizataram za interface, chutkaść raboty, jakaść
kanvertavańnia, najaŭnaść dadatkovych mahčymaściaŭ i
zručnaść karystańnia vynikam raboty pragramy. Adznaki
adnosnyja i pryviedzienyja mienavita ŭ takoj paśladoŭnaści.
Aceńvałasia tolki častka pragramy, źviazanaja z łacinizavańniem
kiryličnaha tekstu.
Pragramy
Biełazar v3.6.2.2015
Aŭtar: Aleh Azaroŭski
Staronka pragramy: belazar.belinter.net
Pamier: 1,9Mb (razam sa słoŭnikam)
Taki svojeasablivy kambajn, pra jaki ŭžo chodziać lehiendy.
Niekatoryja ź jahonaj dapamohaj pišuć sačynieńni, inšyja ž
prosta abmiažoŭvajucca funkcyjaj pierakładu. I choć pierakład
jašče nia vielmi daskanały, ŭ apošnich versijach pragramy
źjaviłasia funkcyja ekspartu ŭ łacinku, a mienavita jana nas
zaraz i cikavić. Pragrama moža zachoŭvać łacinku ŭ
kadyroŭcy cp-1257 i ŭ farmacie HTML Unicode. U pieršym
vypadku apovieść była kanvertavanaja ŭ łacinku za 1 sekundu,
u druhim vypadku — za 54 sekundy. Ale jakaść
kanvertavańnia vielmi nizkaja: słova «вераб'і»
kanvertujecca ŭ «vierab'i» u toj čas, kali apostrafa
ŭ łacincy ŭvohule nie isnuje, «у Балёньі» —
u «u Balońi», «Заслаўе»
pierajšło ŭ «Zasłaŭie».
Fajna, što słova «ЯНКА» było łacinizavanaje ŭ
«JANKA».
Litara «g» uźnikaje ŭ vynikovym tekście ŭ tych i
tolki tych vypadkach, kali pragrama sustrenie spałučeńnie litaraŭ
«зг», što vielmi drenna, bo bolšaja častka
«g» zastaniecca nieraspaznanaj, a taksama pragrama
naŭtykaje lišnich «g» u słovach, dzie druhaja litara ŭ
spałučeńni «зг» źjaŭlajecca frykatyŭnym hukam:
naprykład, u spałučeńniach korania z prystaŭkaj. Pragrama całkam
ignaruje litaru «ґ» i pieradaje jaje ŭ łacinku biez
anijakich źmienaŭ.
Było b dobra pry najaŭnaści ekspartu ŭ kadyroŭcy HTML Unicode
zrabić mahčymaść aŭtamatyčnaj ustaŭki HTML-farmatavańnia,
prynamsi pieranosu na novy radok.
Nia moža pracavać biez ustaloŭki, što taksama nie źjaŭlajecca
plusam dla jaje.
Rejtyng: 4.4 (8/2/2/5/5)
CyrLat-HTML v1.1
Aŭtar: Źm. Hulecki
Staronka pragramy: www.geocities.com/belarus_coins/cyrlat.html
Pamier: 1,1Mb (542Kb va ŭstalovačnym archivie)
Prahrama, jak heta zrazumieła z nazvy pryznačanaja tolki dla
kanvertavańnia kirylicy ŭ łacinku i zachavańnia vyniku ŭ vyhladzie
HTML-staronki ŭ adpaviednaj kadyroŭcy. Moža kanvertavać tekst
jak sa źniešniaha fajłu, tak i z admysłovaha pola, kudy jaho treba
ŭvodzić. Apovieść z fajła kanvertavałasia krychu mienš za 3
sekundy, z ekranu — za 7. Adrazu kidajecca ŭ vočy, što
pragrama zamiest litary «ŭ» uparta
vykarystoŭvaje «ū»,
choć u biełaruskaj łacincy vykarystoŭvajecca pieršaja, a Unicode
dazvalaje vykarystoŭvać lubuju. Taksama nia vielmi spadabałasia,
što praces ekspartu tekstu z pola na ekranie pragrama robić
niapravilna z-za čaho ŭźnikajuć dadatkovyja pieranosy radkoŭ.
Pra HTML-tegi pragrama taksama ničoha nia viedaje. Aproč taho,
«вераб'і» byli pieratvoranyja ŭ «vierabi»,
«у Балёньі» — va «u Balońi»,
«зь Я.Чачотам» pieratvaryłasia ŭ
«ź JA. Čačotam» — trabły z
registram litaraŭ. Cikava jašče toje, što słova
«функцыі» pragrama kanvertuje ŭ
«funkcyji», a «у Заслаўі» — u
«u Zasłaūi», choć praviła tut
adno i toje ž.
/* Tut varta zaznačyć, što zaraz suisnujuć dva najbolš
raspaŭsiudžanyja varyjanty klasyčnaj łacinki: taja, dzie huk [ji]
pieradajecca jak «i» i taja, dzie jon pieradajecca jak
«ji». Bolšaść łacinizataraŭ pabudavanyja pad pieršy
varyjant, a hety, vidać, — pad druhi. Uvohule, kali nie
skazana advarotnaha, treba ličyć, što kanvertatar vykarystoŭvaje
pieršy varyjant łacinki. */
Słova «ЯНКА» tut taksama kanvertujecca ŭ
«JANKA», što niesumnienna źjaŭlajecca plusam.
Rejtyng: 5.8 (8/9/4/1/7)
Cyr/Lat Converter v1.10
Aŭtar: Viktar Aŭtuška
Staronka pragramy: lng.belinter.net
Pamier: 479Kb (228Kb va ŭstalovačnym archivie)
Vakno pragramy padzielenaje na dźvie častki: u adnoj kiryličny
aryginał, u druhoj — vyniki łacinizavańnia. Prahrama maje
mahčymaść kanvertavańnia tekstu ŭ adnu z troch kadyrovak:
CE, Baltic, ASCII. Uvohule, algarytm pracuje pravilna, ale,
na žal, vynik duža zaležyć ad kadyroŭki, pryčym karystacca
im ciažka (kali navat uvohule mahčyma) biez najaŭnaści
Baltic codepage, jakaja jość daloka, daloka nia ŭ kožnaha.
U kožnaj z kadyrovak «Jama» była łacinizavanaja za
prykładna 10 sekundaŭ.
Rejtyng: 5.4 (6/6/9/4/2)
Cyr2Lat
Aŭtar: Marat Duchan
Spasyłka: dukhan.at.tut.by/latinka/Cyr2Lat.zip
Pamier: 14Kb (niepasredna biblijateka - 2Kb)
Nasamreč heta nie samastojnaja pragrama, a tolki funkcyja
kanvertavańnia, dastupnaja ŭ farmacie lib i ŭ vyhladzie
dll-biblijateki. Tamu najbolš zručnaj jana budzie pry vykarystańni
ŭ inšych pragramach u jakaści, naprykład, jadra łacinizatara abo
funkcyi lakalizacyi interfejsu pragramy na łacinku ŭ
realnym časie. Funkcyja prymaje 3 parametry: tekst dla
kanveratvańnia, bufer dla vyniku i daŭžyniu buferu. Chutkaść
kanveratvańnia vielmi vysokaja: apovieść była apracavanaja za
ŭsiaho tolki 0,3 sekundy. Ale chiba z «u Balońi»
usio roŭna krychu sapsavała ahulnaje ŭražańnie.
Rejtyng: 5.25 (-/10/8/0/3)
Kirlat
Aŭtar: Alexander Mikhailian
Spasyłka: www.mova.org/~lowry/
Pamier: kala 50Kb
Roznyja versii hetaj pragramy chodziać pa internecie, ale znajści
sajt, na jakim by jany raźmiaščalisia, nie atrymałasia. Cikava taksama,
što versii nie numarujucca, ale čas ad času dapracoŭvajucca.
Raspaŭsiudžvajecca pragrama razam z zychodnym kodam, žyvie ŭ
systemnym trei i maje niekalki kirunkaŭ kanvertavańnia, siarod
jakich kanvertavańnie z kirylicy ŭ łacinku i nazad. Prahrama
pracuje praz bufer abmienu, kanvertujučy tekst, jaki tam znachodzicca,
i pierazapisvajučy jaho vynikam. Apovieść była łacinizavanaja za
11 sekundaŭ, ale vyniki kanvertavańnia nia vielmi ŭrazili:
«вераб'і» pieratvarylisia ŭ
«vierab'i», «у Балёньі» — va
«u Balońi», «Заслаўе» — u
«Zasłaŭie», ignarujecca litara
«ґ», niezrazumiełyja rečy adbyvajucca z adzinočnymi
jotavanymi litarami (naprykład, kali heta inicyjały), taksama pa
niezrazumiełych pryčynach jotavanyja litary ŭ niekatorych vypadkach
pieradajucca z «i» u toj čas, kali musiać z
«j».
Zručnaja pragramka dla chutkaha kanvertavańnia nievialikich tekstaŭ,
ale jana jašče musić być dapracavanaja.
Rejtyng: 5.0 (8/6/4/2/5)
Moŭny Kanvertar v2.3
Aŭtar: Juraś Michied
Staronka pragramy: www.juras14.net/open.php?r=5
Pamier: 43Kb (u archivie; mahčyma, spatrebicca dadatkovaja biblijateka: 58Kb u archivie)
Adna z najbolš daskanałych pragramak siońniašniaha ahladu. Maje
tekstavaje pole, jakoje, vidać, pracuje ŭ kadyroŭcy Unicode, dzie,
ułasna, treba redagavać tekst i hladzieć na vyniki. Taksama
prysutničaje ručny vybar naboru symbalaŭ dla ŭvodu. Takaja
mahčymaść vielmi zručnaja pry adsutnaści kiryličnaj abo
łacinkavaj raskładki: pragrama pieratvaraje symbali klavijatury
ŭ symbali adpaviednaj raskładki i vyvodzić ich na ekran. Chacia
krychu naziralisia chiby, kali byŭ vybrany punkt
«systemnaja»: symbali, jakija źjaŭlalisia na ekranie nie
adpaviadali symbalam nacisnutych klavišaŭ u systemnaj raskładcy.
Pragrama taksama maje zvyčku aŭtamatyčna pieraklučyć raskładku
na, jak joj zdajecca, najbolš relevantnuju, ale heta bolš
razdražniaje, bo pieraklučeńnie adbyvajecca ŭ bolšaści vypadkaŭ
tady, kali rabić heta nia treba.
Apovieść była łacinizavanaja za 2 chviliny 6 sekundaŭ. Davoli
šmat. Taksama tut prysutničaje taja ž chiba ŭ
«u Balońi», ale «у Заслаўі»
kanvertavałasia ŭ «u Zasłaŭi», choć
vidavočna, što pragrama pieradaje huk [ji] praz
«ji».
Dalej karystalniku prapanujecca mahčymaść zachavać vynik u
adnym ź piaci farmataŭ, siarod jakich jość i Unicode. Symbali,
jakija nie prysutničajuć u kodavaj tablicy zachavańnia zachoŭvajucca
ŭ h.zv. «HTML-Unicode». Cikava, što kali vybrać
u meniu punkt «Zachoŭvać u Unicode (HTML)»,
niekatoryja symbali zamiest Unicode-kodaŭ zachoŭvajucca ŭ adnoj
z centralnaeŭrapiejskich kadyrovak, pryčym nie zrazumieła
jakaja kankretna heta kadyroŭka.
Aproč łacinizavańnia ŭ pragramie taksama prysutničajuć funkcyi
kirylizavańnia i prymityŭnaha taraškievizavańnia.
Rejtyng: 6.2 (8/0/7/6/10)
Kir2Lac v2.0.2
Aŭtar: j.Zedlik
Staronka pragramy: www.zedlik.com/pragramy/kir2lac/
Pamier: 263Kb (ustalovačny archiŭ)
Pragramka z prostym interfejsam na dva poli — zychodny fajł,
vychodny fajł — i pola, u jakoje vyvodziacca ŭsie
słužbovyja paviedamleńni adnosna kanveratvańnia padčas raboty
pragramy. Uvachodnymi źviestkami źjaŭlajecca plain text u
kadyroŭcy cp-1251. Vynik pragrama moža zachavać jak taksama
plain text u adnym z čatyroch režymaŭ: łacinkavyja symbali,
jakija nie ŭvachodziać u kadyroŭku ASCII zamianiajucca adpaviednymi
biaz hačykaŭ, zamianajucca na pseŭdałacinku z ' i ^, zamianiajucca
na HTML kody i zamianiajucca na lubyja symbali, vyznačanyja
karystalnikam. Taksama prysutničaje mahčymaść ekspartu
fajła ŭ HTML-staronku z zachavańniem farmatavańnia, škada
tolki, jano moža być vykananaje tolki razam z kanvertavańniem
u tekstavy fajł. Z dadatkovych mahčymaściaŭ prapanujecca
aŭtavyznačeńnie registru litaraŭ, jakija ŭ kirylicy pieradavalisia
adnym symbalem, a ŭ łacincy — dvuma. I varta zaznačyć,
jana navat krychu pracuje.
«Vaŭčynaja jama» była łacinizavanaja za 8, 9 i 11
sekundaŭ u pieršych troch z vyšejzhadanych režymaŭ adpaviedna.
Pamyłak kanvertavańnia nia vyjaŭlena. Vyrazy kštałtu
«яНКА» i «ЯНКА» kanvertujucca ŭ,
adpaviedna, «jANKA» i «JANKA».
Darečy, isnuje onlinevaja versija hetaha łacinizatara
(www.zedlik.com/pragramy/kir2lac-online/),
ale jon całkam adpaviadaje win32-pragramie, tamu jak asobny łacinizatar
nie razhladaŭsia.
Rejtyng: 7.8 (9/6/9/8/7)
Makrasy i online-łacinizatary
Makrasy dla Word i tym bolš online-łacinizatary — heta zusim inšaja
vahavaja katagoryja i nia mohuć paraŭnoŭvacca z kampilavanymi
binarnikami. Tamu ličby adnosna času kanvertavańnia pryviedzienyja
chutčej dla paraŭnańnia adpaviednych kanvertavalnikaŭ pamiž
saboj (to bok makrasaŭ z makrasami, a online-łacinizataraŭ —
z online-łacinizatarami). Ale heta nie vyzvalaje ich ad naležnaj
jakaści łacinizavańnia.
Cyrlat
Aŭtar: Alaksiej Kazan
Staronka pragramy: www.geocities.com/alaksiej (nie pracuje)
Pamier: 34Kb (ustalovačny archiŭ)
Uvohule, makrasami nia vielmi zručna kanvertavać vialikija teksty.
Mahčyma, značnuju rolu ŭ hetaj subjektyŭnaj acency hraje chutkaść
kanvertavańnia, jakaja adčuvalna našmat mienšaja. Časam zdarajucca
cikavyja rečy. Voś i pry łacinizavańni apovieści taksama
było. Nieviadoma, jakim čynam pracuje makras, ale, naprykład,
čverć «Jamy» — roŭna čaćviertaja častka —
była łacinizavanaja za 13 sekundaŭ, pałova — užo za 51,
a nie za 26, jak možna było b zdahadvacca. Całkam apovieść tak
i nie była łacinizavanaja navat za čatyry z pałovaj chviliny.
Pamyłka ź «vierab'i», z «u Balońi»,
«ґ» makrasu nie viadomaja, mahčymaść pieradačy dygrafaŭ
dvuma litarami ŭ vierchnim registry taksama nie realizavanaja.
Taki voś siaredniačok.
Rejtyng: 2.5 (-/0/6/0/4)
Word2000
Aŭtar: nieviadomy
Staronka pragramy: nieviadomaja, jość na www.lacinka.org
Pamier: 40Kb (ustalovačny archiŭ)
Makras ź nia samym lepšym algarytmam pastupovaj zamieny
kožnaha symbala padčas šmatrazovaha prahladu ŭsiaho tekstu. Tym nia mienš,
apovieść łacinizavanaja za 98 sekundaŭ, u «vierabjach»
zastaŭsia apostraf, usie litary, jakija nie ŭvachodziać u kadyroŭku
ASCII, aproč «ŭ», pieradajucca ŭ niapravilnaj kadyroŭcy,
«ґ» ignarujecca, u niekatorych vypadkach jotavanyja
pieradavalisia z «i», kali nasamreč musili być
z «j».
Rejtyng: 2.75 (-/1/6/0/4)
Online-łacinizatar: www.knihi.com/lacinizatar/
Napeŭna, samy viadomy i samy papularny online-łacinizatar.
Moža łacinizavać nia tolki kavałki tekstu z fajłami, a navat
sajty ŭ režymie realnaha času. Ale tut kryjecca zasada:
łacinizatar razumieje tolki staronki ŭ kadyroŭcy cp-1251.
Staronka ŭ luboj inšaj kadyroŭcy budzie łacinizavanaja niapravilna.
Paśla zahruzki «Vaŭčynaj jamy» na server nazirałasia
zatrymka ŭ 5 sekundaŭ, paśla jakoj pačaŭ vyvodzicca vynik.
To bok apovieść była łacinizavanaja prykładna za čas, roŭny
času zatrymki. Zrešty, kali čas zahruzki samoha fajła i
atrymańnia vyniku našmat pieravyšaje čas kanvertavańnia,
apošni nia hraje značnaj roli. Pamyłki: «vierabi»,
«u Balońi». Łacinizatar sprabuje aŭtamatyčna
vyznačać registar dygrafaŭ, adpaviadajučych vialikim litaram, ale
praskokvajuć chiby z inicyjałami. «ґ» ignarujecca,
«ŭ» pieradajecca jak
«ú».
Rejtyng: 5.0 (4/7/6/4/4)
Online-łacinizatar: www.pravapis.org/latin.asp
Hety łacinizatar pabudavany na regularnych vyrazach i kanvertuje
tekst šlacham šmatlikich prahladaŭ usiaho tekstu i zamieny pa adnoj
i toj ža litary na jejny łacinkavy adpaviednik. U archivach
www.livejournal.com možna
navat adšukać zychodny kod na ASP.
Apovieść łacinizatar kanvertavać admoviŭsia, skazaŭšy
«Request object error 'ASP 0107 : 80004005',
Stack Overflow». Maleńkija teksty łacinizujucca, ale
nia vielmi jakasna: «vierabi»,
«u Balońi». Nijakich dadatkovych mahčymaściaŭ,
na žal, nie praduhledžana.
Rejtyng: 3.0 (5/0/6/0/4)
Online-łacinizatar: slounik.zolak.boo.pl
Hety kanvertar moža apracoŭvać teksty ŭ niekalkich napramkach,
adzin ź jakich łacinizavańnie. Dadzienyja pačynajuć vyvodzicca adrazu
paśla skančeńnia zahruzki fajła. Chacia heta śviedčyć tolki pra
toje, što funkcyja łacinizavańnia vyvodzić vynik adrazu ŭ płyń
vychadu. Tamu padličyć čas kanvertavańnia možna tolki siedziačy
na kanale z chutkaściu ŭ nia mienš za 256 KB/sek. Było zaŭvažana,
što vialikaja kiryličnaja litara «Й» čamuści nie
apracoŭvajecca zusim. Mahčyma heta vyklikanaje mierkavańniem,
što ŭ zvyčajnym tekście jana nie sustrakajecca. Taksama
«вераб'і» kanvertavalisia ŭ «vierab'i»,
«у Балёньі» — va «u Balońi»,
«Заслаўе» — u «Zasłaŭie».
Litara «ґ» taksama ignarujecca.
Rejtyng: 4.0 (7/-/5/0/4)
Vyniki
Što ž, čas zrabić peŭnyja vysnovy. Takim čynam:
|
Biełazar v3.6.2.2015
|
 
|
|
CyrLat-HTML v1.1
|
|
|
Cyr/Lat Converter v1.10
|
|
|
Cyr2Lat
|
|
|
Kirlat
|
|
|
Moŭny Kanvertar v2.3
|
|
|
Kir2Lac v2.0.2
|
|
|
Cyrlat
|
|
|
Word2000
|
|
|
www.knihi.com/lacinizatar/
|
|
|
www.pravapis.org/latin.asp
|
|
|
slounik.zolak.boo.pl
|
|
Usio-tki fajna, što prablema aŭtamatyčnaha kanvertavańnia kiryličnaha
tekstu ŭ łacinku vyrašanaja i srodki jaje vyrašeńnia ŭžo
vykarystoŭvajucca. Fajna, što kožny moža lohka i prosta
atrymać łacinkavy tekst na asnovie kiryličnaha aryginału.
Fajna, što karystalnik moža navat vybrać sabie
kanvertavalnik pa svaim huście.
Ale razam z tym krychu žurbotna, što tolki adzinki
prachodziać prostyja testy. I navat hetyja adzinki nia mohuć
pakul zrabić z kirylicy łacinku takoj, jakoj jana
musić być nasamreč. Kanvertavalnikaŭ jašče čakaje doŭhi šlach
udaskanaleńnia, jaki jany abaviazkova projduć. Nia siońnia,
nia zaŭtra, ale chutka. Raźvićcio ŭžo idzie.
21.11.2004
Kamentary
Hladzieć usie kamentary ŭ Coredump
Usiaho kamentaroŭ: 4
Alexander Mikhailian
18.02.2005
01:31:47 |
прывітаньне, kirlat вось тут ляжыць http://www.mova.org/~lowry/ |
zedlik
18.02.2005
17:21:08 |
Ага, дзякуй, выправіў. |
Чорны дэмбель
06.04.2006
04:02:18 |
Што заўважыў:
лацінізацыю бех памылак робяць тоькі 2 з разгледжаных. Аднак Cyr/Lat Converter перадузята адсунуты глыбока назад. Тым часам для яго зусім не абавязкова мець Baltic, ды там яшчэ ёсць цікавыя штукі, якіх няма у іншых. |
Paweł
30.11.2006
18:21:02 |
Але чаму распрацоўшчык праграмы для беларускай лацінкі так няграматна піша свае імя і прозвішча - Alexander Mikhailian? Ці можа прозвішча ангельскае і пішацца ў арыгінале? |
|
|
|
|
|
|
|
